Reeuwijkse Reeks 11, aug 1997 door A.J. Prins.

Auke Jelle Prins was een van de medeoprichters van de Stichting Oudheidkamer Reeuwijk. Hij overleed op 3 januari 1996. Omstreeks 1989 stuurde hij de resultaten van een onderzoekje naar de schilder D’Aumerie aan de gemeente. Die stelde ons in 1997 Prins’ tekst ter beschikking. Wij publiceren deze hier met toestemming van de heer G.P.C. Prins (zoon van A.J.) onverkort en alleen letterlijk op punten en komma’s gewijzigd, als postuum eerbetoon aan een man aan wie de geschiedenis van het Reeuwijkse land zeer ter harte ging.

Mensen die wat met Reeuwijk van doen hebben of hadden kunnen altijd op mijn interesse rekenen. Zo kreeg ik één dezer dagen een boek in handen over ene Oswald d’Aumerie uit Reeuwijk van de auteur Ben van Eysselstein, in 1953 uitgegeven door het Hollands Uitgevershuis te Amsterdam, over de laatste kunstschilder van de Haagse School, die in het jaar 1953 nog in leven was (88 jaar) en die ten bate van de watersnood in dat jaar een tentoonstelling organiseerde van zijn eigen werk op initiatief van derden.

De schilder was ook ontwerper/decorateur. Wie heeft nooit gehoord van de naam “Kwatta”, welke de naam was van een bekende chocoladereep waarop een afbeelding van een soldaatje op de verpakking van een reep van 5ct. Dat zogenaamde Kwatta-soldaatje kon gespaard worden voor cadeaupresentjes.
Het ontwerp was afkomstig van D’Aumerie, die in die tijd (1887) in dienst was van de fabrikant welke de repen fabriceerde. Ook in die tijd kende men al de waarde van de reclame.

Twintig jaar later huurde hij in Gouda het Waaggebouw, waar hij zijn studies en schilderijen tentoonstelde. De opbrengst was voor de tbc-bestrijding.

Hij schreef vanuit zijn plashuis aan de Ree – hij behoorde tot een vermogende familie welke grond en water bezat aan de Ree in Reeuwijk -aan een oom in Leiden. In die tijd was het gebruikelijk dat kunstenaars (Van Gogh) lange brieven schreven aan familie of bekenden over hun opvattingen en prestaties. D’Aumerie deed ook aan dat modeverschijnsel mee. 

Citaat: Sinds een dag of vier verliet ik mijn paalwoning te Reeuwijk, in September keer ik echter weer naar Reeuwijk terug. Ik laat dan de vloer dicht maken, daar het riet er nu door groeit, en ik kan er dan zeker tot November blijven. Ik heb het anders wel fris gehad, doch het deed mij eerder goed dan kwaad zo voortdurend in de wind te zitten, hoewel ik als het flink waaide geen lucifer aan kon houden in weerwil van het feit dat alles dicht was. De hut kraakte als een schip in de storm en de lamp hing te slingeren. Ik sliep er echter goed doorheen doch werd wel eens wakker bij een hevige windstoot, doordat mijn bed stond te schudden. Het water sloeg door de reten van de vloer, waaronder een troep eenden bij regen een toevlucht zocht. Het onstuimig weer kwam mij goed van pas daar ik daardoor fraaie lichteffecten en zonsondergangen heb kunnen schilderen.
Ongeveer 160 studies heb ik gemaakt die nu allen op de Waag – te Gouda – zijn. De zon ontbreekt echter, om ze daar enige dagen goed aan bloot te stellen, opdat alle olie eruit kan trekken, hetgeen bepaald móét om een later geel worden te voorkomen…

Hij was naast zijn werk als kunstschilder en ontwerper ook een gewaardeerd schrijven van geschied-kundige onderwerpen. Zo kreeg hij een waardering voor een studie over het oude graafschap Henegouwen uit de XIe en XIIe eeuw, gebaseerd op de bronnenstudie in de archieven (oude Charters). In de lange wintermaanden had hij hier geboeid aan gewerkt en het hele materiaal geordend. Het lijvig resultaat werd in de Koninklijke Archieven van de Koninklijke Bibliotheek geplaatst als een afzonderlijke collectie, naar zijn eigen naam genoemd als dank voor deze aan de geschiedenis bewezen dienst.

In Gouda in het Catharina museum moet een buste zijn van de moeder van de schilder. Zij was een Huygens, een dochter van de bekende schilder. D’Aumerie heeft al de werken van zijn grootvader geïnventariseerd en meer dan 2.000 tekeningen geclassificeerd, waarvan een deel is geschonken aan het archief te Den Haag en een groot deel aan het Catharina museum te Gouda.

De schilder D’Aumerie heeft nogal wat gedaan in zijn leven. Een vernieuwer is hij niet geweest, maar hij heeft in veel schilderijen de schoonheid van het Hollands landschap, en van de Reeuwijkse plassen in het bijzonder, proberen door te geven. Een flink aantal van zijn schilderijen heeft in het thans oude gemeentehuis van Reeuwijk, onder andere in de raadszaal, gehangen. Door ruimte- en andere gebreken zijn de meeste in archief en in het Catharinamuseum opgeborgen.

Aanbevolen wordt om pogingen in het werk te stellen, in het nieuwe gemeentehuis van de vernieuwde gemeente Reeuwijk een kleien tentoonstelling te organiseren: “Reeuwijk vroeger in landschappelijke schilderijen”.

Nawoord:
Het schilderij is tijdelijk in opslag vanwege de nieuwbouw.
Op de plas Elfhoeven is een eiland dat vroeger Oswald’s Eiland werd genoemd.