Bruggen, vroeger en nu

Reeuwijkse Reeks nr. 6, mei 1994.

Van de vele bruggen in het Reeuwijkse land dragen slechts enkele een officiële naam, andere een min of meer officieuze naam en vele bruggen zijn naamloos. Genoemd worden de bruggen met een naam, gekregen via een raadsbesluit en de bruggen die op oude kaarten al een naam droegen.

Streekmuseum Reeuwijk - BrededraaiBrededraai
Brede draaibrug in de Oudeweg aan het begin van het smalle gedeelte, nu een vaste brug. Bij de Brededraai begon het Kerkestuk, de smalle strook land met een voetpad naar de Sluipwijkse kerk.

Diemerbrug
Genoemd op kaart FB 1615 (Waarder/Papekop). Brug in de Woerdensedijk hoek Molenvliet en Oostereinderkade.

Domineesbrug
Genoemd in een brief Gouverneur Zuid Holland d.d. 18-09-1826.
Ook wel Weteringbrug genoemd. Ligging niet bekend, wellicht identiek aan Kerkbrug op Reeuwijk-Dorp.

Hoge Brug (1)
Oude naam voor de “Reeuwijkse Brug”. Werd veel gebruikt in de ambachtsrekeningen “van de Hoogebrugge naar de Kerk” dat wil zeggen de Nieuwdorperweg. Zie verder Reeuwijkse Brug.

Hoge Brug (2)

Brug over de dubbel Wiericke in de Ruigeweidsdijk. (Driebruggen) De buurt rondom deze nu nog bestaande brug kreeg ook de naam Hogebrug.

Kerkbrug
Genoemd op kaart Dou 1648 (Reeuwijk-Dorp). Niet meer bestaande brug in de Kerkweg nabij de Hervormde Kerk. Identiek aan de zgn. Domineesbrug?

Streekmuseum Reeuwijk - KoeienbrugKoeienbrug
Raadsbesluit 17-11-1961 (Reeuwijk-Brug). Brug over de Breevaart van de Dunantlaan naar de van Heuven Goedhartstraat. Naam ontleend aan de boogvorm van de brug, die doet denken aan een brug in het land waar de koeien overheen geleid worden. Eén van de weinige bruggen, die in deze tijd een officiële naam hebben gekregen.

Nieuwe Schele Brug
Kaart FB 1615 (Driebruggen). Brug in de Enkelkade, de scheiding tussen de polders Weypoort en de Lange Weide. Op de kaart van Dou 1648 ook Schele Brug genoemd.

Oudewegsebrug
Genoemd op kaart Dou 1648 (Reeuwijk-Brug). Brug over de Breevaart aan het begin van de Oudeweg. Is nu een vaste brug.

Reeuwijkse Brug
Brug over de Breevaart (Reeuwijk-Brug). Schakel in de zeer oude verbinding Nieuwdorperweg-’s Gravenbroekseweg. Aangelegd bij het graven van de Breevaart omstreeks 1350. Werd vroeger de Hoge Brug genoemd. Is de naamgever van de wijk Reeuwijk-Brug, de hedendaagse kern van de gemeente Reeuwijk. Was oorspronkelijk een ophaalbrug (hout, later staal) nu een vaste stenen brug.

Schele Brug
Kaart van Dou 1645 ook wel Schele Ree Brug genoemd (Reeuwijk-Brug). Brug aan het einde van de Not. d’Amerielaan en begin Lucasselaan. Is lange tijd de verbinding van de Breevaart met de Ree wetering geweest, totdat de brug vervangen werd door een dam met duiker.

Tempelbrug
Genoemd op de kaart van Dou 1648 (Reeuwijk-Dorp). Brug in de weg Schinkeldijk – Oud Reeuwijkseweg en hoek Kerkweg.

Trambrug
(Reeuwijk-Brug) Brug in de Zoutmansweg bij het kruispunt Reeuwijkse-Brug. Aangelegd omstreeks 1835 bij de aanleg van de Straatweg Gouda-Bodegraven. Naam ontleend aan de stoom-, later paardentram, die daar overheen reed. Nu (red. 1994) een electrische hefbrug die echter zelden gebruikt wordt.

Vier Essenbrug
Genoemd op de kaart Dou 1684 (Sluipwijk). Voormalige brug in de Zoetendijk bij de hoek met de ‘s-Gravenbroekseweg. Is nu een dam. Naam is ontleend aan een oude legende, in 1658 beschreven door ds. Sceperus in zijn boek “Geschenk op gezegende St. Nicolaasavond.” Bij het omhakken van de vier essebomen gebeurden merkwaardige dingen. De bomen lieten zich moeilijk omhakken en toen een spaan in het water viel kwam deze bovendrijven “vol van kruisen en Mariabeelden”. Men zag ook “kleine Jezusmannetjes in het water zwemmen”! Al was Sluipwijk tot de hervorming ovegegaan, er werden zo maar in de eerste helft van de 17e eeuw nog steeds op de dag van Maria Hemelvaart bedevaarten naar de Sluipwijkse kerk en naar de Vier Essenbrug gehouden.

Vrouwenbrug
Genoemd op de kaart Dou 1648 (Driebruggen). Brug in de Langeweidsedijk (nu Hoogeind en Laageind) tegenover de Kerkweg.

Zoetenbrug
Genoemd op kaart van Dou 1648 (Sluipwijk). Brug Zoetendijk naar de Ree.

 

N.B. (Cornelis Hagen)

Alhoewel bijgaande kaart niet in de Reeuwijkse Reeks is gepubliceerd, leek het mij wel leuk om deze hierbij te plaatsen. Een deel van de toenmalige bruggen worden hier ook genoemd.
Met dank aan www.atlas1868.nl.

Streekmuseum Reeuwijk - Bruggen 1Streekmuseum Reeuwijk - Bruggen 2